Hyper-V Intel-VT ya da AMD-V destekli bir donanım üzerinde ve 64 bit Windows Server 2008 Standard, Enterprise ve Datacenter tam kurulumlarında ya da Server-Core kurulumunda etkinleştirilerek kullanılabilir. Bu yazılımların tümü belli bir lisans ücreti ödenerek satın alınan sürümlerdir. Ancak VMware, sanallaştırma ürünü olan ESX in kısıtlı özellikli ancak ücretsiz bir versiyonunu ESXi adı ile kullanıma sunmaktadır. Bu atak karşısında bir süre sessiz kalan Microsoft sonunda kendi ücretsiz Hyper-V ortamını da kullanıma sundu. Bu ücretsiz sürüm Server-Core olarak kuruluyor ve sanallaştırma dışında herhangi diğer Windows rollerinden birisi yüklenemiyor. Ancak aynen VMware ESXi da olduğu gibi bir client üzerinde çalışabilen bir yönetim konsolu bulunmakta. Bu yönetim konsolunu çalıştırabilmek için de Windows Vista Sp1 yüklü bir bilgisayar yeterli oluyor. Ayrıca başka bir Windows Server 2008 üzerinde ki Hyper-V Manager konsolu ya da Microsoft System Center Virtual Machine Manager isimli yazılım ile Hyper-V sunucularımızı yönetebiliriz. Bu ürünü http://www.microsoft.com/servers/hyper-v-server/default.mspx adresinden özelliklerini inceleyebilir ve indirebilirsiniz.
Hyper-V yapısında esas sistem ile sanal sistemler birbirlerinden ayırırken partitions terimi kullanılmaktadır. Buna göre Parent Partition tam sürüm kurulumu ya da server-core kurulumu olan bir Windows Server 2008 dir. Bu sistem üzerinde bulundurulan sanal sistemlerin her birisi de Child Partition olarak adlandırılmaktadır. Hiçbir partition nın sistem kaynaklarına direk erişim hakkı yoktur. Bu erişim ancak hypervisor üzerinden sağlanmaktadır. Bu yapıyı daha iyi anlayabilmek için kullanılan sistemin şekli aşağıda ki gibidir.
Yukarıda ki şekli inceleyecek olursak;
Windows Server 2008 tam kurulum ya da server-core kurulumunu tamamladıktan sonra sanallaştırma olanağını sağlayacak olan Hyper-V rolünü sistemimize yüklemeliyiz. Hyper-V rolü kurulduktan sonra (Bunu sonraki yazımda anlatacağım) sistem de 1 MB (VMware de bu boyut 32 MB idi) boyutunda bir sanallaştırma işletim sistemi yüklenmiş olur. Bu işletim sistemine Windows Server Hypervisor denir. Hypervisor donanım ile Windows kurulumu ve sanal makineleri birbirinden ayırır. Dolayısıyla donanım erişim istekleri Hypervisor üzerinden gerçekleşecektir.
Güvenlik sebebiyle her bir child partition parent partition ile kendi VMBUS kanalı üzerinden iletişim kurar. Parent partition ve child partition lar kernel mode dediğimiz kısımda çalışırlar ve bu kısıma direk erişim yapılamaz. Dolayısıyla korumalı olduğundan güvenlidir. Parent ve child partition lar üzerinde ki uygulamalar ise user mode da çalışmaktadırlar.
Şeklimizde ki kısaltmaları açıklayacak olursak;
· Hypervisor: Donanım ile parent ve child partition lar arasında bulunan ve görevi donanım ile diğer işletim sistemleri arasında ki bağlantıyı kurmak olan bir katmandır.
· VSP (Virtualization Service Provider): Donanımların simülasyonunu yaparak sanal makinelere donanım sürücüleri için destek verir.
· VSC (Virtualization Service Client): Donanımlara erişmek için VMBUS ı kullanarak VSP ye ulaşır. Windows işletim sistemleri Windows VSC yi Linux işletim sistemleri ise kendi Linux VSC sini kullanır.
· VM Worker Processes: Sanal makinelerin bilgilerini tutar.
· VM Services: Tüm sanal makineler için yönetim imkânı sağlar.
· WMI (Windows Management Instrumentation): Sanal sistemlerini yönetmek ve kontrol etmek için çeşitli API ler sağlar.
· VMBUS: Sanal ve gerçek sistemlerin birbirleri ve donanım ile konuşabilmeleri için kullandıkları ve güvenlik sebebiyle her makine için ayrı olan sistem.
VMware ESXi ile Hyper-V arasında ki farklara bakacak olursak;
· VMware tüm sanal makinelerin sürücülerini kendi Hypervisor u üzerinde tutarken Hyper-V de donanım sürücüleri sanal makineler üzerinde tutulmaktadır.
· VMware ESXi kurulum için yaklaşık olarak 1 Gb lık bir yer yeterlidir. Kurulum ardından ESXi bunu kendisine göre ayarlayarak 256 MB lik bir yer de 32 MB kendi işletim sistemi için kullanmak üzere ayırır. Hyper-V ise Server-Core kurulumunda 2 Gb lik bir yer istemektedir. Ancak Standard, Enterprise gibi sürümlerde Hyper-V dışında başka rollerinde eklenebileceği ve kullanılabileceği göz önüne alındığında makul bir disk alanı olarak karşımıza çıkıyor. Ancak sanallaştırma yapılan bir ortama başka bir rolü yüklemek ne kadar sağlıklı olur tartışılır. Ayrıca Hyper-V nin kurulumu için gerekli alan sadece ve sadece 1 Mb dir.
· VMware ESXi ücretsiz olmasına rağmen kurulumun ardından network, dns ve bunun gibi ayarları yapabilmek için basit ama kullanışlı bir grafik arabirimi sunulmaktadır. Ancak Hyper-V de Server-Core kurulumunun ardından gerekli network, dns ve bunun gibi ayarları yapabilmek için komut satırından ayarların yapılması gerekmektedir.
· Her iki sanallaştırma sistemini HP dc7800 (Virtualization destekli) desktop pc üzerineVMware ESXi donanımın desteklenmediğini söyleyerek kurulduktan sonra çalışmadı. Ancak Microsoft Server-Core Hyper-V aynı donanım üzerine kurulabildi.
Bu yazımda Microsoft’ un sanallaştırma ortamı olan Hyper-V nin yapısını ve çalışma şeklini sizlere anlatmaya çalıştım. Bundan sonraki yazımda sizlere Microsoft Hyper-V Server-Core ve Microsoft Windows Server 2008 Standard with Hyper-V kurulumlarını ve ayarlarını anlatmaya çalışacağım. Sağlıcakla kalın;
M. Hakan CAN
