Hyper-V Best Practice Analyzer Yayınlandı

Merhabalar;

Microsoft Windows Server 2008 R2 üzerinde çalışan Hyper-V için Best Practive Analyzer güncellemesi yayınladı. Bu güncelleme sayesinde Windows Server 2008 R2 sunucumuz üzerinde çalıştırdığımız Hyper-V rolü için öneriler alabileceğiz. Güncellemeyi kuruduğumuzda Server Manager konsolundan Hyper-V rolüne geldiğimizde sağ tarafta Best Practice Analyzer bölümünün eklendiğini göreceğiz. 

Scan This Role linkine tıklayarak sistemimizin taranmasını sağladıktan sonra Best Practice Analyzer bize önerilerini listeleyecektir.

Burada verilen önerileri (Örneğin, Sanal makinelerinden Windows Server 2008 R2 çalıştıran bir sistem için en az 2 Gb ram olmalıdır gibi) inceleyerek sistemimizin ve üzerinde çalışan sanal makinelerimizin çok daha verimli çalışmasını sağlayabiliriz. Mesela Windows Server 2008 R2 sunucumuz üzerinde ECC destekli bellek çalıştırmadığımızda Microsoft' un destek vermediğini öğreniyoruz :o)

 
Güncelleme ile ilgili bilgiyi http://support.microsoft.com/kb/977238 adresinden güncelleme dosyasını ise http://www.microsoft.com/downloads/details.aspx?FamilyId=89d80c15-0082-4fef-a4fc-fefa463bed08 adresinden edinebilirsiniz.

Kaynak : Virtual PC Guy
 
M. Hakan CAN

Siz Anlatın Microsoft Karikatürize Etsin

Merhabalar;

Microsoft biz sistemcilerin başından geçen trajikomik olayların karikatürize edildiği bir site açtı. Sizde başınızdan geçen en ilginç anekdotu yazın onlar karikatürize etsinler, yarışın kazanın.  Siteye http://www.wherestheanykey.co.uk adresinden ulaşabilirsiniz.

Kaynak: www.pclabs.com.tr

M. Hakan CAN

Hyper-V Üzerinde ki Sanal Makinelerde USB Donanım Kullanımı

Sanallaştırma sayesinde fiziksel sunucularımızı bir araya toplayarak maliyetlerimizi azalttık, sistemcilerin standart işi olan sunucu işletim sistemi kurulumlarını hazırladığımız şablonlar sayesinde çok kısa zaman içerisinde tamamlayabilir duruma geldik. Bugün sanal makineler üzerinde veritabanı sunucuları gibi ağır iş yükü olan sunucuları problemsiz kullanabiliyoruz. Usb diskleri Remote Desktop bağlantılarında host üzerinde ki diskleri ağ diski şeklinde bağlayarak dosya kopyalama gibi işlemlerde sorunsuz yapabiliyorken, iş usb dongle denen özel güvenlik donanımları vasıtasıyla lisans bilgilerini kontrol eden uygulamaları sanal makinelerimiz üzerinde çalıştırmaya geldiğinde elimiz kolumuz bağlanıyordu. Burada Remote Desktop bağlantısı ile donanımı bağlamak anlamlı olmuyor. Çünkü programlar usb donanımın fiziksel olarak makineye bağlı olup olmadığını kontrol ediyor. Daha önceki makalemde sizlere sanal makinelere usb donanımları neden takamadığımızı ve takmak istediğimizde yapmamız gereken işlemleri VMware ESXi sistemi üzerinde ki sanal bir makine de anlatmaya çalışmıştım. İlgili makalemde sorunu donanım kullanarak çözmüştük. Makaleme  http://windowsyazilari.blogspot.com/2009/04/vmware-esxi-uzerinde-ki-sanal-makineye.html http://windowsyazilari.blogspot.com/2009/06/vmware-esxi-uzerinde-ki-sanal-makineye.html adresleri ile  http://www.cozumpark.com/blogs/virtualization/archive/2009/11/14/vmware-esxi-zerinde-ki-sanal-makineye-usb-bellek-takmak.aspx adresinden ulaşabilirsiniz.
Bu makalemde ise sizlere Microsoft Windows Server 2008 R2 Full kurulumlu sanallaştırma sunucumuz üzerinde çalışan sanal bir makineye usb donanımın nasıl takılabileceğini anlatmaya çalışacağım. Bu işlem  için Fabulatech firmasının USB Over Network yazılımından faydalanacağız. İlgili yazılımın 15 günlük deneme sürümünü (makalede kullanılan versiyon 4.3. Son kontrol ettiğimde 4.4 versiyonu sunuluyordu) http://www.fabulatech.com/usb-over-network-purchase.html adresinden indirebilirseniz. Ürünün lisanslaması kullanılacak USB donanımların sayısına göre yapılıyor ve fiyatlandırma da buna göre değişiyor. Bir usb donanım için yazılımın fiyatı 149$. Güncellemeler içinde kullandığınız usb donanım sayısı kadar ayrıca ücret ödüyorsunuz (1 USB donanım için 49$). Firmanın seri usb ve seri portlar için farklı uygulamaları da mevcut. İncelemek isteyenler http://www.fabulatech.com/ adresini ziyaret edebilir.
Yazılım 32 ve 64 bit işletim sistemlerinde (Windows XP, Windows Vista, Windows 7, Windows Server 2003, Windows Server 2008 ve Windows Server 2008 R2) desteklerken Windows 2000 işletim sistemi 32 bit ise desteklenmektedir. Ayrıca yazılım hem USB 1.1 hem de USB 2.0 standartlarını destekliyor.
Yazılım server ve client olmak üzere iki parçadan oluşuyor. USB bellekleri kullanıma sunacağımız makine (bu fiziksel bir makine olmalı) üzerine server uygulamasını, USB bellekleri ağ üzerinden bağlayacağımız makinelere de client uygulamasını kuruyoruz. 
Kuruluma server uygulamasından başlayalım. Bunun için usb-over-network-server.msi isimli kurulum dosyasına çift tıkladığımızda karşımıza kurulum sihirbazı çıkacaktır. Bizi karşılayan ilk ekran görüntüsü aşağıda ki gibi olacaktır.

Kurulumu herhangi bir düzenleme yapmadan Next butonlarına tıklayarak tamamlayalım. Son olarak Finish dediğimizde uygulama çalıştırılacaktır. Yazılımı deneme sürümü olarak kurduğumuz için her çalıştırdığımızda bizi kalan süre hakkında bilgilendiren ve dilersek lisans anahtarımızı girebileceğimiz bir ekran karşılıyor. Bu ekranı da “Contiue With Trial” butonuna tıklayarak geçtiğimizde uygulamanın yeni versiyonunun olup olmadığının 15 günde bir kontrol edilmesini isteyip istemediğimizi soran ekran ile karşılaşacağız. Bu ekranı de Yes diyerek geçtiğimizde karşımıza sistemimizde takılı olan usb donanımların listelendiği bölüm gelecektir. Ekran görüntüsü aşağıda ki gibidir.
    NOT: Deneme sürümünde aynı anda sadece bir usb donanımı paylaştırabiliyoruz.

Görüldüğü üzere sistemimizde ki tüm usb donanımlar aslında listede bulunuyor. Listede görebileceğiniz gibi USB Mouse u dahi paylaştırabiliyoruz ancak sistem kilitlenmelerine neden olabildiği belirtilerek önerilmiyor. USB donanımımızı paylaştırma işlemine geçmeden önce programın Settings menüsü altında ki Preferences bölümünden bahsetmek isityorum. Bu menü altında General, Network, Auto-Sharing ve SSL olmak üzere 4  sekme bulunmaktadır. Kısaca değinmek gerekirse;

• General: Bu bölümde program açıldığında splash screen i gösterip göstermemesi ya da programın yeni sürümünü her 15 günde bir kontrol edip etmemesi gibi ayarları yapabiliyoruz.
 • Network: Bu bölümde Server yazılımı ile Client yazılımının karşılıklı konuşacakları TCP portunu belirleyebiliyoruz. Bu port varsayılan olarak 33000 numaralı porttur. Dilersek bu portu değiştirebiliriz. Değişikliği Client tarafında da yapılmalıdır. Ayrıca firewall açık ise ilgili porta izin verilmesini sağlamalıyız. Ekran görüntüsü aşağıda ki gibidir.

• Auto-Sharing: Bu bölümde server yazılımının kurulu olduğu makine üzerine takılı olan usb donanımlardan seçtiklerimizin otomatik olarak paylaştırılmasını sağlayabiliriz. Böylece sunucumuzu ya da server uygulamasını yeniden başlattığımızda elle ilgili usb donanımları paylaşıma açma işinden kurtulmuş oluyoruz. Ekran görüntüsü aşağıda ki gibidir.

• SSL Security: Bu bölümü etkinleştirdiğinizde SSL kullanacak seri portlarınız için sunucu sertifikası ile private key i belirtebiliyoruz. Yazılımın 4.4 versiyonunda bu bölüm biraz daha geliştirilmiş ve client yazılımına da aynı sekme eklenmiş.

Listede ki donanımlardan SanDisk SD Plus  isimli usb diski Vista çalışan sanal makineye bağlamak için ilgili donanımı seçtikten sonra menüde ki Share USB Device simgesine tıklayarak donanımı paylaşıma hazır hale getiriyoruz Bu kısımda dikkat edilmesi gereken nokta ise bir usb donanım paylaştırıldığında artık ilgili donanım fiziksel makinede görülemeyecektir. Donanım bağlantıya hazır hale geldiğinde ekran görüntüsü aşağıda ki gibidir.

Ekranımız yukarıda ki duruma geldiğinde sanallaştırma sunucumuzun Device Manager konsolundan bakarsak Fabulatech Shared USB Devices isimli bir donanım eklendiğini görebiliriz. Ekran görüntüsü aşağıda ki gibi olacaktır.

Usb diskimizi bağlantı için hazır hale getirdiğimize göre sıra diskimizi bağlamak istediğimiz sanal makineye client uygulamasını kuralım. Bunun için usb-over-network-client.msi kurulum dosyasını çalıştıralım. Karşımıza aşağıda ki ekran görüntüsü gelecektir.

Herhangi bir değişiklik yapmadan Next e tıklayarak ilerleyelim. Kurulum başladığında bizden iki kez Fabula Tech system devices kurulumu için izin istenecektir. Ekran görüntüsü aşağıdaki gibidir.

Buna Install diyerek devam edersek kurulum tamamlandığında sanal makinemizin Device Manager konsolundan System Devices bölümü altında Fabula Tech Virtual USB Bus isimli iki adet donanımın eklendiğini görebiliriz. Bunlar sayesinde sanal makinemize usb diskimizi bağlayabileceğiz. Ekran görüntüsü aşağıda ki gibidir.

Kurulumumuz tamamlandığında masaüstünde oluşturulan kısayoldan programı çalıştırdığımızda karşımıza aşağıda ki ekran görüntüsü gelecektir.

Burada kırmızı ile işaretlediğim Add USB Server ikonuna tıkladığımızda karşımıza programımızın server versiyonunun kurulu olduğu sunucuyu gireceğimiz bölüm gelecektir. Ekran görüntüsü aşağıda ki gibidir.

Bu bölümde de “Remote IP address or computer name” bölümüne programımızın server sürümünün kurulu olduğu sunucumuzun adını yazalım (bu bölümde ip adresi de yazabiliyoruz). Alt bölümde bulunan TCP-port bölümünde varsayılan olarak 33000 gelmektedir (Yazının başında server yazılımı üzerinde ki portu değiştirdiğimizde client yazılımında da aynı portu bu bölüme yazmalıyız). Bağlantının sağlanması için server ve client yazılımlarının kurulu olduğu makinelerin firewall larında ilgili TCP portunu açmamız gerektiğini unutmayalım. Eğer alttaki “Automatically connect all shared USB devices from server” kutusunu işaretlersek client programını her çalıştırdığımızda server tarafında bağlantı için hazır durumda olan tüm usb donanımlar bu client a otomatik olarak bağlanacaktır. Bu kutuyu ben boş bıraktım ama ihtiyaca göre işaretlenebilir. Sadece aynı usb donanımı bir client ın kullanabildiğini unutmayalım.
Sunucumuzu ekledikten sonra o sunucu üzerinde bağlantı için hazır bekleyen donanımların listelendiğini görebiliriz. Ekran görüntüsü aşağıda ki gibi olacaktır.

İlgili ürünü seçtikten sonra Connect USB Device butonuna basarak usb diski sanal makineme bağlamış olacağız. Windows Vista olan sanal makinem sanki gerçekten bir usb donanım takılmış gibi donanım sürücülerinin yüklendiğini gösteren bilgi balonu çıkaracaktır. Eğer otomatik çalıştır seçeneğiniz aktif ise usb diskin sisteme kurulduğunu ve kullanıma hazır olduğunu görebilirsiniz. Ekran görüntüsü aşağıdaki gibi olacaktır.

USB diskimiz sanal makinemize takıldığında client yazılımında da diskin yanında bağlı olduğunu  belirten Connected ibaresini görebiliriz. Ekran görüntüsü aşağıda ki gibidir.

Benzer şekilde usb diskimizi paylaştırdığımız sunucu üzerinde de aşağıda ki ekran görütüsü olacaktır.

Bağlantımızı sağladıktan sonra benzer şekilde sanal makinemizden usb donanımı kaldırmak için dilersek sanal makine içerisinde ki yazılımda Disconnect USB Device butonuna basarak usb diski sanal makinemizden ayırarak boşa çıkarmış oluruz. Ekran görüntüsü aşağıda ki gibidir.

Böylece client yazılımı yüklü olan başka bir sanal makineye usb donanımı bağlayabiliriz. Eğer donanımı gerçekte takılı olduğu sistemden ayırmak istiyorsak sunucu yazılımı üzerinde ki Stop USB Device Sharing butonuna tıklayarak da usb donanımı hem bağlı olduğu sanal makineden ayırmış oluruz hem de paylaşımdan da kaldırmış oluruz. Ancak bu direk kaldırma işlemi usb donanımın takılı olduğu sanal makinede sorunlara yol açabileceği için tercih edilmemelidir. Ekran görüntüsü aşağıda ki gibidir.

USB donanımın paylaşımına son verdiğimizde ekran görüntüsü ilk haline geri dönerek aşağıda ki gibi olacaktır.

NOT: Testler sırasında sistemim mavi ekran vererek yeniden başladı. Bu nedenle yazılımın kullanılacak olan usb donanımlar ile testleri yapıldıktan sonra production ortamında kullanılmasında fayda var. Ayrıca benzer bir ürün olarak KernelPro firmasının USB Over Ethernet uygulamasınıda deneyebilirsiniz. İlgili yazılıma http://www.kernelpro.com/index.html adresinden ulaşabilirsiniz.
NOT: Yazılımı VMware ESXi 3.5 üstünde çalışan Windows Server 2003 R2 üzerinde test ettim ve sistem başarılı bir şekilde çalıştı. Donanım yerine yazılım ile işi çözmek isteyenler testlerini yaptıktan sonra kullanmaya başlayabilirler.

Bu makalemde sizlere Microsoft Windows Server 2008 R2 Full sürüm sanallaştırma sunucumuz üzerinde çalışan sanal bir makineye usb donanımın nasıl takılabileceğini anlatmaya çalıştım. Faydalı olması dileğimle…
 

M. Hakan CAN

Hyper-V Virtual Machine Error - The Process cannot access the file because its being used by another process

Merhabalar;

Hyper-V üzerinde ki sanal makinelerinizi çalıştırmak istediğinizde aşağıda ki ekran görüntüsünde yazan hatayı alıyorsanız yazıyı okumaya devam edin.

Burada verdiği "The Process cannot access the file because its being used by another process" hatası aslında okumaya çalıştığı G sürücüsünün (Hyper-V sanallaştırma sunucusu üzerinde ki fiziksel DVD-RW dır) başka bir sanal makine tarafından da kullanılması sebebiyle ortaya çıkıyor. Aşağıda ki ekran görüntülerinde durum netleşiyor. Bu durumu sanal makinelerimizin ayarlarından görebileceğimiz gibi ilgili sanal makinelerimizin konsol ekranlarında bulunan menülerden Media--> DVD Drive--> yolunu takip ettiğimizde Uncapture G: ifadesini görebiliriz.

Ekran görüntüsünde VFORCEADDC adlı sanal makinenin ayarlarında fiziksel dvd-writer sürücüsünün (G) bu sanal makineye atandığı görülüyor.

Benzer şekilde VFORCEEXCH2010 adlı sanal makinenin ayarlarında da dvd-writer sürücüsünün (G) bu sanal makineyede atandığı görülüyor.

Herhangibir sanal makineyi (G) sürücüsünü kullanmayacak şekilde ayarladığımızda hata veren sanal makinemizinde sorunsuz şekilde açıldığını göreceğiz.

Faydalı olması dileğimle...

M. Hakan CAN

Microsoft Offie Outlook başlatılamıyor. Outlook penceresi açılamadı. Klasör Kümesi açılamadı.

Merhabalar;

Kullanıcılar sayesinde oldukça değişik hatalara rastlayabiliyoruz. Bunlardan sonuncusu ile bugün karşılaştım. Kullanıcı Outlook nu açmaya çalıştığında Outlook hata veriyor ve açılmıyordu. Outlook un verdiği hatanın ekran görüntüsü aşağıda ki şekilde idi.

Hatanın sebebi ise oldukça mantıklı bir durum. Dosyanın özelliklerine geldiğinizde Salt okunur seçeneğinin işarteli olduğu görülüyor. Dolayısıyla pst dosyası Salt okunur (Read-Only) durumunda olduğundan Outlook dosyaya yazmaya çalıştığında yazamıyor ve bu hata ortaya çıkıyor.  Ekran görüntüsünü aşağıda görebilirsiniz.

Dosyanın özelliklerinde Salt okunur da bulunan işareti kaldırıp Tamam diyerek kapattığımızda problem çözülmüş oluyor.

Faydalı olması dileğimle...

M. Hakan CAN

Microsoft' tan Windows 7 Yeniliklerinin ve Özelliklerinin Anlatıldığı Yeni Site

Merhabalar;

Microsoft Windows 7 ile birlikte gelen yeniliklerinin (AppLocker, BranchCache, DirectAccess vb.), özelliklerinin ve nasıl uygulandıklarının anlatıldığı eğitim videolarına http://www.windows7elearning.com/ adresinden ulaşabilirsiniz. 

Faydalı olması dileğiyle.

M. Hakan CAN

Microsoft Windows Server 2008 R2 Üzerinde Hyper-V Kurulumunun ve Ayarlarının Yapılması

     Microsoft Windows Server 2008 x64 sürümü ile birlikte kendi sanallaştırma platformu olan Hyper-V yi de kullanıma sundu (Hyper-V sadece 64 bit lik Windows Server versiyonu üzerinde çalışmaktadır. 32 bit Windows Server versiyonlarının Hyper-V desteği yoktur). Hyper-V istenirse grafiksel arabirimde (Full Installation), istenirse de Server Core kurulumu ile kullanılabiliyor. Microsoft’ un VMware ESXi ücretsiz çözümü karşısında sunduğu kendi ücretsiz çözümü de yine Server Core üzerinde kullanılabiliyordu. Ancak Windows Server 2008 Server Core kurulumunun kolay olmasının aksine ayarlarının yapılması bir miktar süre alıyordu ve işlemler komut satırı kullanılarak yapılabiliyordu. Ancak Micorosft bu eksikliği fark etti ve Windows Server 2008 R2 Server Core kurulumunda Sconfig yazılımı ile bizleri buluşturdu. Bu yazılım PowerShell kullanılarak hazırlanmış ve bize dos zamanıda ki gibi bir ekran görüntüsü sunuyor. Böylece menülerden gerekli seçimleri yaparak sunucumuzu yapılandırmamıza yardımcı oluyor. Sconfig ile ilgili bilgi için http://windowsyazilari.blogspot.com/2009/10/windows-2008-r2-server-core-ve-sconfig.html adresini inceleyebilirsiniz.
     Microsoft Hyper-V kullanılarak yapılan sanallaştırmalar için lisanslama konusunda da ciddi kolaylıklar sağlıyor. Örneğin Windows Server 2008 R2 Standard Edition sürümü  ile birlikte bir adet Windows Server, Windows Server 2008 R2 Enterprise Edition sürümünde ise 4 adet lisanslı Windows Server hediye ediyor. Eğer elinizde Windows Server 2008 R2 Datacenter ürün lisansı varsa üzerinde barındıracağınız tüm sanal Windows Server sunucular lisanslanmış oluyor.
     Bu makalemde tam sürüm üzerine Hyper-V kurulumunu ve yapılandırmasını anlatacağım. Makale sırasında kullandığım sürüm Windows Server 2008 R2 Enterprise Edition olacak. Öncelikle Hyper-V kurulumu için sistemimizin bios unda gerekli düzenlemeleri yapmalıyız. Bios muz üzerinde Intel-VT (Intel Virtualization Technology) / AMD-V (AMD Virtualization) seçeneğini Enabled durumuna getirmeliyiz. Yine Bios üzerinde DEP (Data Execution Prevention) özelliği için Intel XD bit (execute disable bit) / AMD NX bit (no execute bit) seçeneğini de Enabled konumuna getirmeliyiz.
     Yukarıda ki özelliklerin sistemimizde olup olmadıklarını ya da durumlarını öğrenmek için securable isimli programı http://www.grc.com/securable.htm adresinden bilgisayarınıza indirip çalıştırmanız yeterli olacaktır. Ayrıca sisteminizin donanım olarak Windows Server 2008 R2 yi destekleyip desteklemediğini http://windowsservercatalog.com/results.aspx?&bCatID=1283&cpID=0&avc=11&ava=0&OR=1&PGS=25 adresinden öğrenebilirsiniz. Kuruluma geçmeden önce Windows Server 2008 Hyper-V den Windows Server 2008 R2 Hyper-V ye geçişte neler değişti neler geliştirildi onlara değinmek istiyorum.
     Windows Server 2008 ile birlikte gelen Hyper-V en fazla 16 mantıksal işlemci ve 128 sanal işlemci destekliyordu. Daha sonra çıkan SP2 ile birlikte bu sayı 24 mantıksal işlemciye (4 fiziksel işlemci ve her bir fiziksel işlemci de 6 çekirdek olduğu durumda) ve 192 sanal işlemciye yükseldi. Son olarak Windows Server 2008 R2 ile birlikte ise mantıksal işlemci sayısı 64 e yükselirken desteklenen sanal işlemci sayısı da 512 oldu. Ancak sanal makine üzerinde desteklenen en fazla işlemci sayısında herhangi bir değişiklik olmadı ve bu sayı 4 de kaldı. Ayrıca Intel in yeni nesil işlemcileri olan 55xx serisi ile birlikte Windows Server 2008 R2 Hyper-V üzerinde yük bulunmayan fiziksel işlemci çekirdeğini Core Parking denen özellik sayesinde durdurabiliyor
     Windows Server 2008 R2 Standard sürümü maksimum 32 Gb fiziksel bellek desteklemektedir ve bunun 31 Gb ını sanal makineye ayırabilir. Enterprise ve Datacenter ürünleri 1 TB fiziksel bellek miktarını desteklemektedirler ve sanal makine başına 64 Gb bellek ayrılabilir. Burada dikkat edilmesi gereken bir nokta ise Enterprise ve Datacenter sürümleri maksimum 2 TB fiziksel bellek desteklemektedirler. Ancak bir Hyper-V sunucusu en fazla 1 TB fiziksel bellek kullanabilmektedir.
     İşlemci ve bellek kısımlarında ki iyileştirmelerin yanında depolama bölümünde de oludukça büyük iyileştirmeler gerçekleştirildi. Windows Server 2008 Hyper-V ile dynamic vhd disk kullanıyorsanız fixed diske göre performansınız oldukça düşüyordu (makalelere göre neredeyse üçte biri kadar). Ancak Windows Server 2008 R2 ile birlikte her iki disk çeşidinin de performansları hemen hemen aynı düzeye getirildi. Integration Services ile birlikte kurulan virtual scsi donanımında da büyük iyileştirmelere gidildi ve 64 Kbyte olan veri giriş/çıkış hızı 8 Mb a kadar çıkarıldı. Vhd disklerin blok boyutları 512 Kb den 2 Mb ye çıkarılarak verilerin yazıldığı alanın büyütülmesi suretiyle performans arttırıldı. Windows Server 2008 Hyper-V de sanal makinelerimize çalıştıkları anda işletim sistemleri desteklese dahi yeni disk ekleyemiyorduk. Bu sorunda R2 versiyonu ile ortadan kaldırılmış oldu. Bununla birlikte Microsoft tarihinde önemli bir adım atarak Cluster Shared Volume (CSV) özelliğini bize kazandırdı. Bu sayede artık her Windows Server 2008 R2 Hyper-V sunucusu cluster üzerinde ki aynı disk alanına aynı anda erişebiliyorlar. Bu da bize Windows Server 2008 ile birlikte gelen Quick Migration yerine Live Migration özelliğini kazandırmış oldu. Bu sayede sanal makinelerimizi herhangi bir veri kaybı olmaksızın çalışırken cluster dahilinde ki sunuculara aktarabiliyoruz. Ancak CSV şu an (Microsoft tarafından bir değişiklik yapılmaz ise) sadece Hyper-V sunucuları tarafından kullanılabiliyor.
     Windows Server 2008 R2 Hyper-V üzerinde çalıştırabileceğimiz işletim sistemlerini ve bunların üzerinde desteklenen donanım ve servislerin listesini http://technet.microsoft.com/en-us/library/cc794868%28WS.10%29.aspx adresinden görebilirsiniz. Microsoft Hyper-V üzerinde ki Linux desteğini de her geçen gün arttırmaktadır. Bunun bir göstergesi olarak Linux Integration Services in kodlarını Open License kapsamında yaymasını söyleyebiliriz. Şu anda da Hyper-V üzerinde en meşhur Linux dağıtımlarından olan Red-Hat 5.2, 5.3,5.4 ve Suse 10,11 versiyonlarının hem x86 hem de x64 sürümleri için destek sunulmaktadır.
     Bios üzerinde gerekli ayarlarımızı yaptıktan sonra kurulum için Server Manager üzerinde Add Roles seçeneğine tıklayalım. Açılan sihirbazda next diyerek ilk ekranı geçelim. Karşımıza aşağıda ki ekran görüntüsü gelecektir.

     Bu ekranda sistemimize ekleyebileceğimiz rollerin bir listesi çıkacaktır. Burada Hyper-V seçeneğini seçtikten sonra Next diyerek ilerleyelim. Karşımıza sanal makinelerimizin kullanması için Virtual Network oluşturabileceğimiz ekran gelecektir. Burada Virtual Network oluştururken kullanabileceğimiz fiziksel network kartlarının bir listesi gelecektir. Dilersek burada seçtiğimiz network kartı kullanılarak sanal makinelerimiz için Virtual Network oluşturabileceğimiz gibi herhangi bir işlem yapmadan Next ile devam edebiliriz. Kurulum tamamlandıktan sonra Virtual Network Adapter oluşturabiliriz. Ben bir network kartını seçenerek devam ediyorum. Ekran görüntüsü aşağıda ki gibidir.

     

     Bu işlemin ardından Next diyerek devam edelim ve karşımıza gelen ekran da Install butonuna tıklayarak kurulumumuzu tamamlayalım. Karşımıza kurulum işleminin tamamlandığını ve sistemin yeniden başlatılması gerektiğini belirten uyarının olduğu ekran gelecektir. Ekran görüntüsü aşağıda ki gibidir.

      

     Close butonuna tıklayarak sistemimizi yeniden başlattığımızda Hyper-V ayarları tamamlanacak ve karşımıza kurulumun başarılı olduğunu ve güncellemelerin kontrol edilmesini belirten aşağıda ki ekran görüntüsünü çıkaracaktır.

     

     Bu ekranı da Close diyerek kapatabiliriz. Böylece sistemimizde Hyper-V rolünün kurulumunu tamamlamış olduk.
     NOT: Eğer sunucumuz Server Core ise komut satırından start /w ocsetup Microsoft-Hyper-V komutunu vererek kurulumu gerçekleştirebiliriz. Sistemimizin yeniden başlatılması gerektiğini belirten bir uyarı çıkacaktır. Buna Yes diyerek sistemimizin yeniden başlatılmasını sağlayarak Server Core üzerinde Hyper-V rolünün kurulumunu gerçekleştirmiş oluruz.
    Sistemimiz açıldığında ilk önce Windows Update uygulaması ile güncelleştirmeleri denetleyelim ve gerekli görülen güncelleştirmeleri yapalım. Güncelleştirmelerin ardından sistemimiz son kez yeniden başlattığımızda Server Manager ekran görüntümüz aşağıda ki gibi olacaktır.

    Görüldüğü üzere Hyper-V kurulumu oldukça kolay ve kısa. Hyper-V konsolumuz dört kısımdan oluşuyor. Bunlar sanal makinelerimizi görebileceğimiz Virtual Machines bölümü, sanal makinelerimize ait olan snapshot ları görebileceğimiz Snapshots bölümü, seçtiğimiz sanal makinelerimiz ile ilgili ayrıntıları görebileceğimiz Details bölümü ve Hyper-V sunucumuzun ya da Virtual Machines bölümünden seçtiğimiz sanal makinelerimizi özelliklerini ve durumunu yönetebileceğimiz Actions bölümüdür. Hyper-V sunucumuzu Server Manager konsolundan yönetebileceğimiz gibi dilersek Start--> Administrative Tools yolunu izleyerek Hyper-V Manager konsolu ile de sistemimizi yönetebiliriz.
   Sistemimizde sanal makinelerimizi oluşturmadan önce sanal makinelerimizin dosyalarının (sanal disk dosyaları, konfigurasyon dosyaları ve snapshot dosyaları) nerelerde tutulduğunu ve bunların yerini nasıl değiştirebileceğimizi görmeliyiz. Bunun için konsolumuzda Hyper-V Settings linkine tıklayalım. Karşımıza aşağıda ki ekran görüntüsü gelecektir.

    Server bölümünde ki ayarlarda sanal makinelerimizin ve disklerinin barındırılacağı disk alanı belirlenir. Varsayılan olarak sanal makinelerimizin diskleri C:\Users\Public\Documents\Hyper-V\Virtual Hard Disks klasöründe bulunur. Ancak sanal makinelerimizi ve disklerini sistem diski üzerinde barındırmak hem performansı olumsuz etkileyeceği hemde güvenlik riski oluşturacağı için başka bir sürücü üzerinde (fiziksel disk, fiber ya da iscsi san üzerinde olabilir) tutmak daha faydalı olacaktır. Bunun için Browse a tıklıyalım ve sanal makinelerimiz için hızlı ve büyük bir disk belirleyelim.  Ben sistemimde yaklaşık 1TB lik bir alanı ayırarak içerisinde D:\Hyper-V\Virtual Hard Disks şeklinde klasör oluşturdum ve bu klasörü sanal diskler için atadım. Benzer şekilde sanal makinelerimizin barındırılacağı yer varsayılan olarak C:\ProgramData\Microsoft\Windows\Hyper-V klasörüdür. Ancak güvenlik nedeniyle bunun da yerinin değiştirilmesi uygun olacaktır. Dolayısıyla sistemimde bu dosyaları sanal disklerle birlikte aynı sürücüde barındırıyorum. Dolayısıyla sanal makinelerimizin ayar dosyaları D:\Hyper-V\Virtual Machines klasöründe barındırılacak şekilde ayarladım. Her iki işlemde tamamlandığında ekran görüntüsü aşağıda ki gibi olacaktır.

 

     

    User bölümü ise aşağıda ki alt menülerden oluşuyor;

•       Keyboard: Bu bölümde Alt+Tab kombinasyonunun ne şekilde çalışacağını ayarlıyoruz. Kombinasyonun sadece fiziksel makinemizde ya da sadece sanal makinede çalışmasını ayarlayabileceğimiz gibi sanal makinemizi tam ekran çalıştırdığımızda bu kombinasyonun sanal makinemizde algılanmasını da belirleyebiliyoruz. Kullanım açısından “Use on the virtual machine only when running full-screen” seçeneği en uygun olanıdır.

•       Mouse Release Key: Bu bölümde sanal makinemizde ki Mouse ikonunu kurtararak fiziksel makinede kullanabilmemizi sağlamak için hangi tuş kombinasyonunu kullanacağımızı belirliyoruz. Dört adet seçenek içerisinde ben Ctrl+Alt+Space üçlüsünü tercih ediyorum. Tabi bu kombinasyona sanal makinemizde Integration Services yüklü değilse ya da Integration Services tarafından desteklenmeyen bir sanal makine kullanıyorsak ihtiyacımız oluyor. Integration Services yüklendikten sonra bu işlem otomatik olarak gerçekleştiriliyor.

•        User Credentials: Bu bölümde Hyper-V sunucumuzda oturum açarken kullandığımız kullanıcı adı ve parolamızın sanal makinelere bağlanırken de kullanılmasını ve bize ikinci kez kullanıcı adı ve parola sorulmamasını ayarlıyoruz. Bu bir nevi güvenlik önlemi olarak düşünülebilir. Böylece eğer aynı fiziksel sunucu üzerinde birden fazla kullanıcı çalışıyorsa ve belirli kullanıcıların sanal makineleri yönetmesi isteniyorsa oldukça kullanışlı olacaktır.

•       Delete Saved Credentials: Yukarıda ki ayarda işareti kaldırdıysak, kullanıcılar sanal makineleri yönetmek için kullanıcı adı ve parola girmiş olacaklar ve isterlerse bu kimlik bilgilerini kayıt edebileceklerdir. Bu bölümde kayıt edilmiş olan kullanıcı kimlik bilgilerinin sistemden silinmesi (Kullanıcıların silinmesi şeklinde düşünülmemeli) sağlanmış olur. Böylece sanal makineleri yönetmek isteyen kullanıcılar yeniden kullanıcı adı ve parolalarını girmek durumunda kalacaklardır.

•       Reset Check Boxes: Bu bölümde Reset butonunu kullanarak Hyper-V sunucumuzun ayarlarını ilk kurulduğu günkü haline geri getirebiliriz.

     Hyper-V ayarlarımızı tamamladığımıza göre sıra geldi sanal network ayarlarımızı tamamlamaya. Bu ayarlara ulaşmak için Hyper-V konsolunda Virtual Network Manager linkine tıklayalım. Karşımıza sanal network ayarlarımızı yöneteceğimiz ekran gelecektir. Ekran görüntüsü aşağıda ki gibi olacaktır.

  

     Dilersek Hyper-V kurulumu sırasında seçeceğimiz (Seçmeden de devam edip daha sonra Virtual Network oluşturabiliriz) fiziksel ağ kartına bağlı olacak şekilde Virtual Network Adapter oluşturulur. Ancak Hyper-V kullanımında ağ performansı ve güvenlik için fiziksel sunucuda iki network kartının olması ve bunlardan birinin uzaktan yönetim için sanallaştırma sunucumuza ayrılırken diğerinin de sanal makineleri fiziksel network ile bağlamak için kullanılması tavsiye edilmektedir. Yukarıda ki seçenekleri açıklamak gerekirse;

•        External: Bu seçenek ile oluşturulan sanal ağ yapısı fiziksel sunucu üzerinde ki ağ kartı vasıtası ile fiziksel networke bağlanmış olacaktır. Böylece bu sanal network e eklenen sanal makineler hem kendi aralarında hem Hyper-V sunucusu ile hemde fiziksel network de ki diğer sanal ya da fiziksel sunucu ve bilgisayarlar ile iletişim kurabileceklerdir.

•        Internal: Bu seçenek ile oluşturulan sanal ağ yapısı fiziksel network ile bağlantı kuramayacaktır. Ancak Hyper-V sunucusu ile ve aynı sanal ağ yapısına bağlı olan ve aynı Hyper-V sunucusu üzerinde bulunan diğer sanal makineler ile iletişim kurabileceklerdir.

•       Private: Bu seçenek ile oluşturulan sanal ağ yapısında sadece aynı Hyper-V sunucusu üzerinde çalışan ve aynı ağa bağlı olan sanal makineler birbirleri ile iletişim kurabileceklerdir. Bu ağa bağlı olan sanal makineler Hyper-V sunucusu ile de iletişim kuramayacaklardır.

     Hyper-V kurulumu sırasında oluşturulan Local Area Connection isimli sanal ağı seçtiğimizde karşımıza aşağıda ki ekran görüntüsü gelecektir.

     

     Connection Type bölümünden dilersek bu ağı Internal Only ya da Private Network halinede getirebiliriz. Eğer sistemimizde ikinci bir ağ kartımız var ise bu sanal ağı diğer fiziksel ağ kartımıza aktarabiliriz. External seçeneğinin altında ki “Allow management operating system to share this network adapter” seçeneği işaretlendiğinde fiziksel ağ kartı üzerinden aynı zamanda Hyper-V sunucumuzun yönetim işlemlerinin de yapılmasına izin verilir. Ya da fiziksel sunucumuz üzerinde ikinci bir ağ kartımız var ise yeni bir sanal ağ oluşturup Hyper-V sunucumuzun yönetim işlemlerinin bu ağ üzerinden yapılması sağlanabilir. Böylece sanal makinelerimiz ile Hyper-V sunucumuzun yönetimi ayrı fiziksel ağ kartları üzerinden yapılacağı için performans ve güvenlik artmış olacaktır.
     Ekran görüntüsünden de fark etmiş olduğunuz gibi sanal ağlarımız VLAN ayarlarınıda desteklemektedir. Tabi bu ayarların kullanılabilmesi için ağ ortamımızda VLAN yapısını destekleyen akıllı switchlerimizin olması gerekmektedir. Ayrıca dilersek Internal Virtual Network ayarlarında “Enable virtual LAN identification for management operating system” seçeneğini işaretleyerek sanal makinelerimizin Hyper-V sunucumuz ile de bağlantısını keserek tamamen izole bir ortam oluşturabiliriz.
     Son olarak Global Network Settings altında HYper-V sunucumuzun kurulum sırasında otomatik olarak ayarlamış olduğu ve sanal makinelere dağıtılacak olan MAC adreslerinin aralığını görebilir ve dilersek bu aralığı ihtiyacımız doğrultusunda düzenleyebiliriz. Ancak burada yapacağımız değişiklikler halihazırda var olan network adapter lerinde etkin olmayacaktır. Ayarlarımızın etkin olması için network adapter lerini silip yeniden oluşturmalıyız. Ekran görüntüsü aşağıda ki gibidir.

     Geriye anlatmak istediğim iki seçenek kaldı. Bunlardan ilki Edit Disk seçeneği. Bu seçenek ile sanal makinelerimizin diskleri ile ilgili işlemlerimizi yapabiliyoruz. Bu işlemler sanal makinemizin diskinde bulunan boş alanları azaltabileceğimiz Compact seçeneği, sanal makinemizi oluştururken eğer dinamik disk seçeneğini kullandıysak diski fixed diske çevirebileceğimiz Convert seçeneği ve sanal makinemizin diskinin boyutunu arttırabileceğimiz Expand seçeneğimiz bulunuyor. Dilersek bu seçneklere sanal makinemizin Settings bölümünden de ulaşabiliriz. Ekran görüntüsü ile aşağıda ki gibidir.

     

     Diğer özelliğimiz ise Inspect Disk seçeneğimiz. Bu seçenek ile istediğimiz sanal makinemizin diski hakkında (diskin bulunduğu yer, tipi, o anki boyutu ve ulaşacağı maksimum boyut) bilgiler edinebiliriz. Dilersek bu seçeneğe sanal makinemizin Settings bölümünden de ulaşabilirsiniz. Ekran görüntüsü aşağıda ki gibidir.
    NOT: Varsayılan olarak sanal makinelerimizin disklerinin dinamik tipinde oluşturulduğunu gözden kaçırmamalıyız.

     

     Hyper-V sunucusunun özelliklerini, kurulum ve ayarlarının yapılmasını anlatmaya çalıştığım makalem umarım faydalı olmuştur. Hyper-V ile ilgili diğer konularla ilgili makalelerimde görüşmek üzere. Kalın sağlıcakla…

M. Hakan CAN

Windows Vista ve 7 Root Diskleri Üzerinde Yetkilendirme İşlemi

Merhabalar;
     Bu makalemde sizlere Windows Vista ve Windows 7 işletim sistemlerinin root diskler (C,D vs.) üzerinde herhangi bir kullanıcıya ya da gruba nasıl yetki verebileceğimizi anlatmaya çalışacağım. Windows Vista ve Windows 7 işletim sistemlerinin root diskler (C,D vs.) üzerinde herhangi bir kullanıcıya ya da gruba yetki vermek istediğinizde sistem Access is Denied hatası verecektir. Bunun sebebi Windows XP den sonra değişen mimari yapısı sebebiyle. Windows XP de root disklerin sahipliği Administrators grubuna aitti ve bu nedenle local Admin yetkisi olan herhangi bir kullanıcı root diskler üzerinde dilediği kullanıcıyı yetkilendirebiliyordu. Tabi bunun en büyük dezavantajı ise sistem dosyalarını bozmak isteyen zararlı yazılımların local admin yetkisine sahip bir kullanıcı vasıtasıyla bunu başabilmeleri idi. Ancak Vista ve 7 ile birlikte bu sistem değiştirildi ve root disklerin sahipliği TrustedInstaller servisine verildi. Bu servisin esas amacı ise sistem üzerinde Windows güncelleştirmelerinin kurulumundan ve yapılandırılmasından sorumludur. Bu servis NT Service altında çalışmaktadır.

     Tabi bu sahiplik local admin yetkisine sahip kullanıcı tarafından  bir grup ya da kullanıcı üzerine aktarılabilir. Bu işlem için ilgili sürücümüzün (Örneğin C diskimiz) üzerine gelip sağ tıkladıktan sonra Properties seçeneğini seçelim. Açılan pencerede Advanced butonuna tıklayalım ve açılan pencerede Owner sekmesine gelelim. Ekran görüntüsü aşağıda ki gibi olacaktır.

     Alt kısımda bulunan Edit butonuna tıklayarak bu kısmı düzenlemeye başlayalım. Karşımıza gelen ekran da dilersek Changed owner to bölümünde hazır gelen kullanıcı ya da grubu seçebileceğimiz gibi Other users or groups butonuna tıklayarak kendimiz kullanıcı ya da grup ekleyebiliriz. Biz alt kısımda hazır bulunan MakineAdı\Administrators grubunu yazıp OK e tıklayalım. Seçtiğimiz kullanıcı Change owner to bölümüne eklenecektir. Grubumuz seçili iken alt kısımda bulunan “Replace owner on subcontainers and objects” kutusunu da işaretledikten sonra OK butonuna tıklayalım. Karşımıza işlemi gerçekleştirmek istediğimizden emin olup olmadığımızı soran bir iletişim kutusu çıkacaktır. Bunada Yes diyelim ve  işlemin gerçekleştirilmesini sağlayalım. İşlem sırasında karşımıza Access is Denied hatası gelebilir. Bu hata genelde o anki pagefile.sys dosyası ve System Volume Information alanı için verilir ve Continue diyerek işlemimize devam edebiliriz. İşlem tamamlandığında ilgili tüm pencereleri kapatalım ve tekrar açalım owner bölümünde ilgili kullanıcı ya da grubu göreceğiz. Ekran görüntüsü aşağıda ki gibi olacaktır.

     Bundan sonra C sürücüsü üzerinde dilediğimiz kullanıcıya dilediğimiz yetkilendirmeyi yapabiliriz. Yetkilendirme işlemini tamamladığımızda dilersek C sürücüsünün sahipliğini tekrar TrustedInstaller servisinin üzerine alabiliriz ki bu güvenlik için bence gerekli bir adımdır. Bu amaçla tekrar C sürücüsünün özelliklerinden Owner sekmesine gelelim. Burada Edit butonuna tıkladıktan sonra takip edeceğimiz yol biraz farklı olacak. Hazır gelen listede TrustedInstaller ı göremeyeceğiz. Bu nedenle Other users or groups butonuna tiklayalim. Karşımıza gelen pencerede Locations bölümünden makinemizi (Örneğin VFORCECL1) seçelim. Ardından “Enter the object name to select” bölümünde NT SERVICE\TrustedInstaller yazalım (hepsi küçük harf de olabilir). Bu şekilde yazmamızın sebebi TrustedInstaller servisinin NT Service altında çalışmasıdır. Check Names butonuna tıkladığımızda ekranda TrustedInstaller şeklinde görmeliyiz. Ekran görüntüsü aşağıda ki gibidir.

     Ardından OK e tıkladığımızda TrustedInstaller ın Change owner to bölümüne eklendiğini görebiliriz. TrustedInstaller seçili durumda iken alt kısımda bulunan “Replace owner on subcontainers and objects” kutusunu da işaretledikten sonra OK butonuna tıklayalım. Karşımıza işlemi gerçekleştirmek istediğimizden emin olup olmadığımızı soran bir iletişim kutusu çıkacaktır. Bunada Yes diyelim ve  işlemin gerçekleştirilmesini sağlayalım. Bu sırada karşımıza Access is Denied hatası gelebilir. Bu hata genelde o anki pagefile.sys dosyası ve System Volume Information alanı için verilir ve Continue diyerek işlemimize devam edebiliriz. İşlem tamamlandığında ilgili tüm pencereleri kapatalım ve tekrar açalım Owner bölümünde ilgili TrustedInstaller servisini göreceğiz. Ekran görüntüsü aşağıda ki gibi olacaktır.

     Bu makalemde sizlere Windows Vista ve Windows 7 işletim sistemlerinin root diskler (C,D vs.) üzerinde herhangi bir kullanıcıya ya da gruba nasıl yetki verebileceğimizi anlatmaya çalıştım. Görüşmek üzere sağlıcakla kalın.

M. Hakan CAN